Vasu Coaching IJsbad

Waarom zou ik in hemelsnaam in een bad met ijs gaan liggen?

Waarom zou ik in hemelsnaam in een bad met ijs gaan liggen? 960 642 Vasu - Coaching & Trainingen


Waarom zou ik in hemelsnaam in een bad met ijs gaan liggen?

Ik herinner mij nog goed de eerste keer. Tijdens een hete zomerdag op het strand. Als onderdeel van het dagprogramma oefenden we met ademhalingstechnieken en werden we uitgenodigd bij één van de 3 ijsbaden te komen staan. Blijkbaar fascineert het meer mensen enorm. De sfeer was om te snijden en tegelijkertijd was er opwinding alom. Ik volgde de aanwijzingen op en ‘hield ik het een poosje vol’, echte ontspanning vond ik nog niet. Wat ik nooit vergeet is een groepje mensen dat langsliep. Een mevrouw met zwaar Amsterdams accent zag het even aan, schudde haar hoofd en vroeg: ‘En dan?!’

Inmiddels drie jaar verder staat het als vast gerecht bij mij op de menukaart. Op het gebied van koude is de ‘stretching zone’ mijn nieuwe comfortzone geworden. Ik zie er steeds naar uit, omdat het mijn hele systeem aanzet, ik voel dat ik leef, dat er een grotere kracht in mij is dan het kwetterende aapje in mijn hoofd.

De kracht van stilte, van overgave. Het is mijn ultieme meditatie.

Deelnemers komen vanwege verschillende redenen. Aangezien het aan populariteit wint is het voor velen een bucketlist dingetje geworden, zoiets als een keer parachutespringen. Anderen hebben vernomen dat er zoveel gezondheidsvoordelen aanzitten. En daar blijken veel mensen ook juist weer voor terug te komen, doordat ze merken dat hun gezondheid verbetert. Niet zo vreemd, Hippocrates (460-377 BC), de grondlegger van de moderne geneeskunde maakte als eerste melding over de gezondheidseffecten van koud water! En zo is er een hele geschiedenis over koude baden te vinden.

Een collega op het gebied van winterzwemmen schreef er een prachtige reader over voor zijn workshops. Naar schatting gaan wekelijks anderhalf miljoen Russen ijszwemmen in clubverband. Daarnaast zijn er heel veel Russen die de gewoonte hebben om direct na het opstaan 2 emmers ijskoud water over zichzelf te gooien bij wijze van douche. Verder is er daar het jaarlijkse (18 en 19 januari) ‘doopzwemmen’. Volgens de Russische ‘iceman’ Poriri Ivanov (1898-1983) is het essentieel voor onze gezondheid dat we de connectie van ons lichaam met de natuur herstellen.

Kou in andere culturen

Het gebruik van koud water in andere culturen daargelaten, laten we eens kijken naar de werking van koude baden. De activatie van de overlevingsmodus heeft zeer positieve gezondheidseffecten. De essentie van koude training gaat over blootstelling ‘binnen de veilige marges’! Kou veroorzaakt stress en zet het lichaam in de overlevingsmodus. De meest krachtige overlevingsmechanismen vinden plaats in de eerste minuut, en daarmee ook de grootste gezondheidseffecten. We hoeven dus niet te blijven zitten tot onderkoeling. Russisch onderzoek betreft altijd ijswater, beneden de 3,9 graden C.

Het koude bad heeft invloed op; Immuunsysteem, hart en longen, Vatenstelsel, Zenuwstelsel, lichaamstemperatuur, hormoonhuishouding, bruin vet, tonus van de cellen, verjonging, energetisch lichaam en mentale kracht. Je activeert het zelf genezend vermogen door jezelf uit je comfortzone te halen. Hoe groter de shock des te beter het effect. Bij 10 graden begint het effect, optimaal is bij minder dan bovengenoemde 3,9 graden. Bloed wordt verzadigd met rode en witte bloedcellen voor extra energie en afweer. Interleukine-6 wordt extra aangemaakt en werkt ontstekingsremmend en herstellend bij weefselschade.

De eerste reactie wordt ‘cold shock respons’ genoemd en bereikt zijn maximum gedurende de eerste 30 seconden en duurt maximaal 1 minuut. Gewenning zal deze respons verminderen. Je bloedvaten sluiten zich razendsnel (vasoconstrictie) en na het baden stroomt het bloed weer terug (vasodilatatie) Goed zichtbaar aan de rode huid na het baden. In Rusland wordt dit gymnastiek van de bloedvaten genoemd. De contractie vindt ook plaats in de lymfevaten, vlak onder de huid, waarbij circulatie en tonus verbeteren.

Er valt echt nog zoveel meer over te zeggen. Zoals genoemd schreef Ewout Staartjes er een mooie, bondige reader over. Koen de Jong schreef natuurlijk het boek ‘Koud Kunstje’ over de Wim Hof Methode. En er zijn millennia oude technieken binnen yoga, zoals pranayama (binnen de yoga) en tummo te vinden. Wellicht goed om in dit blog meer te delen over twee belangrijke zaken; veiligheid en contra indicaties.

Veiligheid

  • Eenmaal in het water is het gevoel GEEN goede graadmeter, na afloop van het koude bad wel.
  • Zorg dat er iemand in de buurt is met een telefoon binnen handbereik.
  • Zorg voor gedegen warming-up
  • Breng in het water je adem zsm tot rust
  • Zwemtijd hangt af van je conditie, constitutie en watertemperatuur, eerste seizoen minder dan een minuut en hooguit 2 x per week
  • Overdaad schaadt, te lang en te vaak kost energie
  • Zoek een plek in het water waar je kunt lopen/staan
  • Beginners hoofd boven water (Gasp reflex kan krachtig zijn en 150ml water in je longen kan al voldoende zijn om te verdrinken
  • Blijf in ondiep water en dicht bij de oever
  • Wees voorzichtig in zee en rivieren ivm stromingen en binnenvaart
  • Neem mee; mobiele telefoon, isolatiedeken, warme drank.
  • In geval van epilepsie of open wonden NIET winterzwemmen
  • Zorg altijd voor extra warme en droge kleding (muts, sjaal, dikke sokken, thermo ondergoed, etc)
  • En last but not least DE ADEMTECHNIEKEN BEOEFENEN (zoals de WHM) OP HET DROGE

Contra indicaties winterzwemmen

Hart, Bloeddruk, Schildklier, Nieren, ontstekingen, epilepsie, koude allergie, vasospasme. Deze zal ik hieronder toelichten (bron: “koude baden en Winterzwemmen Russische methode” door Ewout en Loes Staartjes):

  • Hart; Voor gezonde mensen is winterzwemmen een goede training van de hartspier. Echter, bij hartklachten is er risico tijdens de eerste fase van winterzwemmen. Met name de eerste 15 seconden gaan hartslag en bloeddruk flink omhoog. Daarnaast zorgt een te lange blootstelling aan kou voor een verhoogd risico op ventrikelfibrilleren (hartristmestoornissen).
  • Bloeddruk; Tijdens de eerste 15 seconden stijgt de bloeddruk flink vanwege de bloedvatvernauwing (vasoconstrictie). In deze fase is er een verhoogd risico op hersenbloedingen, met name voor beginners die een te sterke cold shock respons hebben. Daarom wordt personen met een structureel te hoge bloeddruk afgeraden te gaan winterzwemmen.
  • Schildklier; Deze levert het hormoon thyroxine dat bijdraagt aan de warmte productie in het lichaam. Bij een traag werkende schildklier is de aanmaak van dit hormoon verstoord, en zal je ‘kacheltje’ door de kou onvoldoende werken.
  • Nieren; De nieren leveren de hormonen cortisol en adrenaline die nodig zijn om de overlevingsmodus in gang te zetten. Wanneer er problemen met de nieren zijn is het mogelijk dat deze hormonen niet goed worden aangemaakt. Bij te lange blootstelling aan koude kan acuut nierfalen optreden.
  • Verkoudheid; Winterzwemmen heeft een zeer intensieve werking en is te heftig wanneer je problemen hebt met luchtwegen, verkouden of ziek bent. Zorg dat je eerst weer bent hersteld.
  • Open wonden, ontstekingen; afgeraden totdat de wonden zijn geheeld.
  • Epilepsie; Een plotselinge temperatuurwisseling of hevig stress moment kan een trigger zijn voor een epileptische aanval. Als dat in het water gebeurt kan dat levensgevaarlijk zijn. Wanneer iemand lijdt aan een lichte vorm van epilepsie kan de emmer gieting worden toegepast, mits voorzichtig en eerst bij de benen starten.
  • Koude allergie; Bij sommige mensen triggert kou de afgifte van histamines in de huid. Histamine is een stof die vrijkomt bij allergische reacties. Mensen met een koude-allergie hebben teveel of overgevoelige histaminecellen in hun huid.
  • Vasospasme; Vaatkramp, een verstoorde werking van contractie vd bloedvaten.

Koud kunstje

In het boek ‘Koud Kunstje’ van Koen de Jong, dat prettig weg leest,  staan overigens mooie stukjes uitleg over de werking en gezondheidseffecten van de ademhalingstechniek, zoals het opruimen van allerlei opgehoopte afvalstoffen, bewustzijnsverruimende effecten, beïnvloeden van het sympathische en parasympatische zenuwstelsel en autonoom immuunsysteem, het leiding nemen vanuit de neo cortex over het reptielbrein,  hartslagvariabiliteit, bloedcellen, retentie en saturatie, PH-verhoging enzovoort.

Zoals je misschien hebt gemerkt hebben we het hierboven over koude baden (en emmers) en over winterzwemmen. In beide gevallen gaan we met ons lichaam onderwater, water van liefst minder dan 12 graden (koud douchen) en voor optimaal effect minder dan 4 graden celsius. Bij koude baden bereik je het schrikeffect door te gaan zitten in het (ijs)water, bij winterzwemmen (of koude training in natuurwater) door jezelf onder te dompelen en vervolgens liefst (Russische methode) een meter of 15 tot 25 te zwemmen. Door de beweging wordt nog meer warmte afgevoerd en bereik je een groter ‘schrik’ effect.

De houding

Zowel in zittende stand als in zwemmende stand schiet de adem gewoonlijk eerst omhoog, de kunst is deze zo gauw mogelijk weer omlaag, tot rust, te brengen en zo volledig mogelijk te ontspannen. Bij het winterzwemmen ligt tijdens de voorbereiding de nadruk op een goede warming-up, bij de Wim Hof Methode bijvoorbeeld meer op de ademtechniek. De Russen gaan voor optimaal resultaat, kort en krachtig. Door een warming-up zijn de spieren warm, dus ook de hartspier, vervolgens gaan ze voor bewegen in het water, ontspannen en vooral niet te lang (30 seconden tot 2 minuten). Het optimale effect zit hem volgens Russische onderzoeken in de eerste 30 seconden.

Ademtechnieken, zoals die van Wim Hof of een rondje ‘Pranayama’, helpen je met focus en moed het water te betreden en vervolgens eenvoudiger een punt van ontspanning te bereiken. Mijn ervaring in de begeleiding is dat alle technieken leiden tot het punt waar alle technieken mogen worden losgelaten. Daar valt het stil, ervaart men rust, kracht, ruimte, vrede en geluk!

Vanuit Vasu, coaching en training begeleiden we mensen individueel en in groepen, met behulp van ijsbad en in de winter zoveel mogelijk in natuurwater. Tijdens de workshops (ca. 3 uur of langer) maak je kennis met verschillende technieken, op het gebied van adem, inzet/focus als beweging.

Bedrijven organiseren dit soort workshops vanuit het idee van ‘eens iets anders/ludieks’ of teambuilding. Aandacht training en met aandacht communiceren kan deel uitmaken van de workshop, evenals mindfulness, brein en emotionele intelligentie. Deelnemers leren hoe dan ook gemakkelijker om te gaan met hun eigen comfortzone.

Op zondagochtend (10:00 uur) is er wekelijks ‘winterzwemmen’ in Zwolle. In Deventer op woensdag en zondag. Door het hele land worden er inmiddels koude trainingen, ijsbad workshops en winterzwemmen activiteiten georganiseerd. Vasu is momenteel vooral werkzaam binnen bedrijven, op dinsdag 27 februari (Voorjaarsvakantie Noord en Midden) staat er weer een extra lange focus en koude training (van 10 tot 17 uur) in Zwolle gepland.

Meer weten over Mindfulness, Koude training of Coaching?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Veld is verplicht!
Veld is verplicht!
Veld is verplicht!
Veld is verplicht!
Vasu Coaching Beeldmerk